Een Beleidsplan Ruimte Limburg, hoeksteen voor meer levenskwaliteit
Gezondheid hangt in grote mate samen met een schone en groene leefomgeving. Dit brengt ons meteen bij een fundamenteel uitgangspunt voor de toekomst van Limburg, de levenskwaliteit van de Limburgers, hoe zien we de ruimtelijke inrichting van Limburg?
Met de recent goedgekeurde strategische visie voor het nieuwe beleidsplan Ruimte Vlaanderen geeft Vlaanderen hiervoor alvast de contouren. We onderschrijven de ambitie om in Vlaanderen tegen 2040 het bijkomend ruimtebeslag tot nul te reduceren. Hiervoor is flexibel en zuinig ruimtegebruik essentieel. Kernversterking, vernieuwing, renovatie, verdichting, vrijwaring van de open ruimte,.. zijn de ruimtelijke begrippen van de toekomst.
Om steden en dorpen leefbaar te houden en de open en groene ruimte te vrijwaren moeten we efficiënt gebruik maken van de beschikbare ruimte, nieuwe vormen van samenwonen bedenken, voldoende en kwaliteitsvolle buitenruimte en stadstuinen voorzien en vooral focussen op een aangename en kwalitatieve omgeving.
Toekomstige ontwikkelingen moeten gerealiseerd worden op de beste locaties. Voor Vlaanderen zijn dit locaties met de hoogste mogelijke knooppuntwaarde ( (aanwezigheid van bus, tram, trein, ..) en een hoog niveau van voorzieningen (scholen, zorginstellingen, …).
Voor Limburg onderschrijven we deze ruimtelijke uitgangspunten, maar wel rekening houdend met de Limburgse eigenheid en de realiteit. Limburg heeft relatief veel voorzieningen, maar ons openbaar vervoer en onze ontsluiting blijven ondermaats. Als mobiliteit de sleutel wordt tot toekomstige ontwikkelingen, moet (!) Limburg krijgen waar het recht op heeft: een sterker openbaar vervoer en beter ontsluitingsmogelijkheden.
Voor een kwaliteitsvolle leefomgeving in Limburg is een Beleidsplan Ruimte Limburg dan ook onontbeerlijk. Dit nieuwe plan vertrekt vanuit onze Limburgse eigenheid en onze goede ligging in de Euregio: we versterken ons platteland, onze stedelijkheid en de Limburgse economische clusters. Tegelijkertijd bouwen we verder aan één van onze belangrijkste troeven: onze open ruimte.
›› Aangepast ontwikkelingsmodel.
We doen dit op basis van een aangepast ontwikkelingsmodel op maat voor Limburg, met gedifferentieerde ontwikkelingskansen, waar ook rekening gehouden wordt met:
- tekomstige, geplande ontwikkelingen (Noord-Zuid, Spartacus, spoorinvesteringen op lijn 15, 18 en lijn 19 tot in Weert …)
- de ntwikkelingen aan de andere kant van de grens
- de blijvende aandacht vor het vrijwaren van de openruimte en het platteland, welke Limburg uniek maken.
›› Kleiner wonen met grotere en kwaliteitsvolle buitenruimten.
Om onze open ruimte te vrijwaren zullen we de transitie moeten maken van het klassieke ‘verkavelingsdenken’ richting kleiner wonen met grotere en kwaliteitsvolle buitenruimten. De ruimte voor wonen moeten we optimaal benutten. Iedere Limburger verdient een gepaste en betaalbare thuis. Hiertoe hebben we aandacht voor toegankelijkheid, voor aangepaste en aanpasbare sociale woningen en willen we de private huurmarkt versterken.
›› Ruimtebeslag en verharding een halt toe roepen.
De huidige financiële logica’s die gemeenten met grote openruimtevoorraden en weinig verstedelijking ertoe aanzet open ruimte aan te snijden voor wonen en werken moeten doorbroken worden. Dit is noodzakelijk om het ongebreidelde ruimtebeslag en verharding een halt toe te roepen. Het gemeentefonds zal daarom een groter gewicht moeten geven aan de open ruimte. Het verdelingscriterium open ruimte wordt opgewaardeerd. Het aandeel open ruimte in het gemeentefonds wordt verhoogd naar 8%.
›› ‘Life-cycle cost’ bij beoordelen bouwprojecten.
Bij het beoordelen van bouwprojecten kijken we meer naar de totale ‘lifecycle cost’. Zoals de investeringen van bedrijven in een aangename buitenruimte rond het kantoorgebouw om zo het imago van het bedrijf en de tevredenheid van de werknemers te stimuleren.
›› Mogelijkheden nieuwe woonvormen.
Bij het vormgeven van het lokale ruimtelijke beleid informeren we lokale besturen over de mogelijkheden van nieuwe woonvormen en stimuleren we hiermee rekening te houden. Gemeenschappelijke woonvormen als Community Land Trust, Cohousing en kangoeroe wonen zijn een voorbeeld van meer doen met minder ruimte, zodat meer mensen goed en betaalbaar kunnen wonen. Dit gebeurt op een manier die sociaal contact stimuleert en vereenzaming tegengaat.
›› Versterken van de huurmarkt.
We versterken de huurmarkt door op lokaal niveau in te zetten op kwaliteitsbewaking en kwaliteitsverbetering. Tegelijkertijd informeren we en moedigen we eigenaarverhuurders aan om te investeren in energiezuinige renovaties. Om ook op de private huurmarkt betaalbaarheid te garanderen zien we een belangrijke rol weggelegd voor de sociale verhuurkantoren.
›› Toegankelijke inrichting van de publieke ruimte.
Om levenskwaliteit voor ‘alle’ Limburgers te borgen is een toegankelijke inrichting van de publieke ruimte een must.
›› Ruimtelijke ordening, wonen en mobiliteit.
Ruimtelijke ordening, wonen en mobiliteit gaan hand in hand en dienen dan ook een geïntegreerd verhaal te zijn:
- We zetten in op goed onderhouden en veilige voetpaden met voldoende ruimte voor kinderwagens, rollators en rolstoelen.
- Limburgse steden zijn groene steden: We willen grote delen van de stad teruggeven aan duurzaam vervoer. Autoluwe steden zijn aangenaam om te wonen, te winkelen en te bezoeken.
›› Kernversterking in het ruimtelijk handelsbeleid.
Kernversterking in het ruimtelijk handelsbeleid is een absoluut uitgangspunt. Mogelijkheden buiten de kernen moeten geminimaliseerd worden. Perifere ontwikkelingen en verdere verlinting moeten tegengegaan worden. De provincie is als regionaal bestuursniveau ideaal geplaatst om deze belangrijke beslissingen overkoepelend te nemen.